ذره خدا

بوزون هیگز (به انگلیسی: Higgs boson) یا سازوکار BEH معروف به ذرّهٔ خدا، یک ذره بنیادی اولیه فرضی دارای جرم است که وجود آن توسط مدل استاندارد فیزیک ذرات پیش‌بینی شده‌است . مشاهده تجربی این ذره ممکن است بتواند درباره چگونگی جرم‌دار شدن مادهتوسط ذرات بنیادی بدون جرم دیگر، توضیح دهد. به طور خاص، بوزون هیگز، احتمالاً می‌تواند دلایلی برای تفاوت‌های بین فوتون که بدون جرم است و بوزون‌های W و Z که نسبتاً پرجرم هستند، ارائه کند. جرم ذرات بنیادی، تفاوت‌های بین الکترومغناطیس (که توسط فوتون‌ها ایجاد می‌شود) و نیروی هسته‌ای ضعیف (که توسط بوزون‌های W و Z ایجاد می‌شود) در ساختار میکروسکوپیک (و به‌طبع ماکروسکوپیک) ماده مؤثر هستند؛ بنابراین، بوزون هیگز یک مؤلفه بسیار مهم در دنیای ماده‌است.

در ۴ ژوئیه ۲۰۱۲ سرن (CERN) در سمیناری اعلام کرد، که یک بوزون معادل ۱۲۵ گیگا الکترون ولت دردو اسپکترومترجداگانه کشف و مشاهده شده‌است.

نزدیک‌شدن به پایان کار بوزون هیگز

اطلاعات تازه از بزرگ‌ترین برخورد دهنده‌های ذرات در جهان یعنی سرن و تواترون نشان می‌دهد بوزون هیگز به زودی در دسترس خواهد بود. پیش از این خبرهای زیادی در مورد کشف این ذره به گوش رسیده بود. هردو شتاب‌دهنده در محل برخورد ذرات، انرژی زیادی کشف کرده‌اند که نشانه‌ای از ظهور این ذره‌است. در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۱ مسئولان پروژه‌های اطلس و سی‌ام‌اس در کنفرانسی خبری در سرن گفتند که در این آزمایش‌ها ذراتی دیده‌اند که معادل ۱۲۴ تا ۱۲۵ گیگاالکترون‌ولت، جرم داشته‌اند. با این حال گفته شده‌است که از نظر آماری، اطمینان کمی نسبت به این یافته و جرمی که سنجیده شده‌است وجود دارد و پژوهشگران برای آن که رسماً مدعی این اکتشاف شوند، باید به آزمایش و تحلیل‌های بیشتری دست بزنند.^[۲]

در تاریخ چهارم ژوئیه ۲۰۱۲ دانشمندان مرکز تحقیقات سرن در سوئیس اعلام کردند که در آزمایش‌های خود ذره «بوزون هیگز» را که «ذره خدا» نیز نامیده می‌شود، مشاهده کرده‌اند.

ذره خدا

پس از نوشته شدن کتابی بنام «ذره خدا: اگر پاسخ کائنات است، سؤال چیست؟» توسط لیان لدرمن که در آن این ذره را «ذره خدا» نامید، اغلب در رسانه‌ها از بوزون هیگز به‌عنوان «ذره خدا» یا «ذره الهی» یاد می‌شود. لیان لدرمن به مزاح اما به صراحت در صفحه ۲۲ کتابش نوشته است که نمی توانسته است ذره ای که اثبات وجودش آن همه هزینه برده و دانشمندان را دهه ها به زحمت انداخته است را “ذره لعنت خدا” نام دهد زیرا ناشر از چاپ کتابش سر باز می زده است.

اعلام رسمی کشف بوزون هیگز

در ۱۴ مارس ۲۰۱۳ (۲۴ اسفند ۹۱) فیزیکدانان برخورددهنده هادرونی بزرگ (به انگلیسی:large hadron collider) مرکز سرن خبر کشف ذره بوزون هیگز را به طور رسمی اعلام کردند. پس از دو مشاهده برخورد و شناسایی اولیه بوزون هیگز در برخورد دهنده CMS و اطلس در ماه‌های گذشته حال با تایید شناسایی این ذره، فیزیک ذرات مدل استاندارد تکمیل شده است.